Hiển thị các bài đăng có nhãn Đọc sách. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Đọc sách. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Ba, 25 tháng 3, 2025

Cuộc cách mạng một - cọng - rơm

 


Cuốn sách “Cuộc cách mạng một cọng rơm” của tác giả Masanobu Fukuoka có một câu mà tôi vô cùng thích thú, nó đã nói hộ tiếng nói trong tôi bao lâu nay: “Nếu buộc bản thân phải viết thứ gì đó ra, thì điều duy nhất tôi viết sẽ là: viết lách cũng vô dụng. Thật quá phức tạp.” Ngôn từ là do suy nghĩ của con người tạo ra, để mô tả sự vật, sự việc, suy nghĩ, cảm xúc….Nhưng, ngôn từ không truyền tải được toàn phần. Hơn nữa, những người khác nhau hiểu về cùng một ngôn từ theo những cách khác nhau. Thậm chí, cùng một người hiểu về cũng một ngôn từ theo những cách khác nhau. Ngôn từ cũng vô nghĩa và bất lực. Nhưng dù sao, viết lách có thể là một việc làm vô vi, giống như đời sống vậy. Và tôi vẫn viết.


Cuộc cách mạng một cọng rơm không đơn thuần về nông nghiệp. Tất nhiên nó là một cuốn sách xuất sắc về nông nghiệp, nó cũng là một quan điểm sống, một cách sống. Đọc xong cuốn sách, thế giới quan của người đọc có thể sẽ trở lên nhẹ nhàng hơn, dễ dàng chấp nhận và hòa nhập với đời sống hơn. 


Khi đang đọc sách, tôi tự hỏi, tại sao một cuốn sách hay như thế này lại không quá phổ biến, không được tung hô như nhiều cuốn sách về dạy làm giàu, dạy thành công. Và một lần nữa tôi thấy minh chứng cho việc, mọi việc có thể vận hành vì mục đích của một người, một nhóm người nào đó, và rằng các tư tưởng, triết lý trên đời cũng có thể là để phục vụ cho một mục đích nào đó khác hơn là nói lên chân lý. Tôi có thêm những khoảng khắc thức tỉnh. Không cần phải chạy theo cái tự nhiên tuyệt đối mà có thể ta không biết là gì, không chạm tới được, hoàn toàn có thể áp dụng lối sống hướng về tự nhiên trong mỗi việc nhỏ hàng ngày.


Thứ Năm, 27 tháng 7, 2023

Dám hành động - Hồi ký của cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ

 


"Dám hành động" là cuốn hồi ký của Cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) - Cơ quan điều tiết chính sách tiền tệ của Mỹ - được lập ra với hai mục tiêu chính: ổn định giá cả và toàn dụng việc làm.

Các chính sách của Fed liên quan chặt chẽ đến tình hình kinh tế, các yếu tố như: lạm phát, lãi suất, tỷ lệ thất nghiệp...ảnh hưởng đến kinh tế của mỗi nhà, mỗi người.Với vai trò đầu tàu kinh tế của toàn thế giới, các chính sách của Fed không chỉ tác động đến riêng nước Mỹ, mà còn ảnh hưởng đến các nền kinh tế khác nữa, đặc biệt là các quốc gia phát triển xuất nhập khẩu và đầu tư nước ngoài.

Cuốn sách là đoạn hồi ký về giai đoạn khủng hoảng 2008 - 2013. Qua đó, người đọc được xem lại những thước phim chi tiết về các sự kiện lớn trong cuộc khủng hoảng, nguyên nhân, và ảnh hưởng của nó; quan điểm và căn cứ của Fed khi đưa ra các hành động ứng phó; những lý giải vì sao Fed không cứu Lehman, tại sao lại giải cứu AIG, Bear Stearns,....

Không chỉ đem đến cái nhìn rõ hơn về cuộc khủng hoảng, tác giả Ben S. Bernanke còn mô tả cho độc giả cơ chế vận hành, làm việc của Fed, sự phối hợp với Bộ Tài chính, Quốc hội...trong điều tiết nền kinh tế.

Những nội dung trong cuốn sách giúp người đọc củng cố thêm kiến thức về kinh tế vĩ mô, về vận hành của các ngân hàng, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng. Các kinh nghiệm và bài học lịch sử này còn nguyên giá trị. Bởi như John Brooks đã từng viết trong cuốn sách Những cuộc phiêu lưu trong kinh doanh: "Tôi nghĩ rằng người ta có thể thận trọng hơn được một, hai năm, rồi sau đó chúng ta lại có thể chứng kiến một cuộc đầu cơ khác và rồi dẫn tới một cuộc khủng hoảng khác, và cứ như thế cho đến khi Chúa Trời làm cho con người bớt tham lam đi." 

Tuy nhiên, khác với các sách kinh tế thông thường, hồi ký của Ben S. Bernanke còn khai mở những vấn đề nằm sau lý thuyết kinh tế. Đó là áp lực chính trị đối với mỗi quyết định về kinh tế. Ben đã mô tả là

 "Tại Hội đồng Cố vấn Kinh tế, tôi cũng trực tiếp xem xét công đoạn "làm xúc xích" chính sách kinh tế, khi những phân tích kinh tế được lý tưởng hoá gặp phải nền chính trị sóng gió của Washington."


Trong bộ máy quản lý kinh tế tài chính có rất nhiều thành phần. Mỗi thành phần lại đại diện cho những nhóm lợi ích riêng. Lợi ích và quan điểm riêng là nhân tố khiến cho mỗi người hành động không theo nguyên lý khách quan, mà rất chủ quan, đôi khi cực đoan. Ví dụ, vụ giải cứu Bear Stearns từ bờ vực phá sản đã vấp phải nhiều chỉ trích nặng nề. Những người chỉ trích tập trung vào sự bất công của việc giải cứu Phố Wall (tượng trưng cho các công ty, giới đầu tư), bằng tiền của Phố Main  (đại diện cho đông đảo tầng lớp lao động, đóng thuế). Lý giải cho việc giải cứu Bear Stearns, Ben S. Bernanke đã giải thích rằng Phố Wall và Phố Main liên kết và phụ thuộc lẫn nhau. "Với những áp lực hiếm có lên nền kinh tế và hệ thống tài chính toàn cầu, tổn thất từ vụ vỡ nợ của Bear Stearns, nếu xảy ra, sẽ rất nghiêm trọng và cực kỳ khó ngăn chặn,...Tổn thất này chắc chắn sẽ vượt ra ngoài các thị trường tài chính, từ đó tác động lên toàn bộ nền kinh tế. Nếu không được tiếp cận tín dụng, người dân sẽ không thể mua nhà, mua xe, còn các doanh nghiệp sẽ không thể phát triển hoặc thậm chí không thể trang trải nổi các chi phí vận hành hiện tại. Tác động tiêu cực tới việc làm và thu nhập sẽ diễn ra rất nhanh chóng và khốc liệt.". Vì vậy, cần phải giải cứu Bear Stearn. Và Ben viết: "Tôi biết rằng nhiều thượng nghị sĩ tinh tường đều hiểu - sau này, một số người đã nói với tôi như vậy - nhưng cám dỗ của việc tranh thủ cơ hội chính trị lại quá lớn đối với nhiều người." "Lúc nào cũng thế, các chính trị gia luôn cố gắng để phòng đường lui. Một mặt, họ biết việc giải cứu tài chính không bao giờ được lòng người dân, và nhiều người đang cố gắng hết sức để lợi dụng nhận định rằng Bộ Tài chính và Fed đang coi trọng Phố Wall hơn Phố Main." Hay Thống đốc Texas, Rick Perry, tháng 8 năm 2011, tại sự kiện vận động ở Iowa, ông gọi những nỗ lực tăng trưởng kinh tế của Fed "gần như là hành động phản quốc". Ông nói "Nếu từ nay đến khi bầu cử, gã đó (ý chỉ Chủ tịch Ben S. Bernanke) cho in thêm tiền, tôi không biết ở Iowa các vị sẽ làm gì với gã, còn ở Texas chúng tôi sẽ cho gã ta biết tay."

Khi đưa ra quyết định, Ben S. Bernanke luôn phải sẵn sàng đương đầu với những ý kiến trái chiều, những công kích, thậm chí là bôi nhọ công khai. Trước những lời công kích, nhạo báng đến từ những nhân vật tài giỏi tiếng tăm, nếu không có kiến thức vững chắc và lập trường vững vàng, bản thân người ra quyết định cũng sẽ khó tránh khỏi nghi ngờ chính quyết định của mình, hoặc chùn bước, chán nản. Đó hẳn là một cuộc chiến cả về tư duy lẫn tâm lý. Như Ben đã đúc kết:

"Chúng tôi sẽ đương đầu với hai thử thách khi giải quyết khủng hoảng. Thứ nhất là làm những gì đúng đắn. Thứ hai sẽ là giải trình trước công luận, và các chính trị gia lý do tại sao làm như vậy lại đúng đắn."


Và rằng:

"Một phần của trò chơi nằm ở sự tự tin, nếu không vấn đề sẽ mãi còn hiện hữu."

Đọc về những điều này, ta mới càng thấm thía vì sao tác giả lại đặt tên sách là "Dám hành động". Để đưa ra được những quyết định, người đứng đầu không chỉ phải có kiến thức kinh tế uyên thâm, mà còn phải có sự dũng cảm đối đầu với dư luận và áp lực chính trị. Suy rộng ra, trong các quyết định của mỗi người, dù ở vị trí cao để ra quyết định cho cả tập thể, hay ở vị trí bất kỳ - chỉ ra quyết định cho cá nhân, thường đều không tránh khỏi những lời chê bai, hoặc những ý kiến đối lập. Việc giữ cho trí và tâm trong sáng, kiên định là một việc cần thiết, và là một năng lực nên được bồi đắp, luyện tập.

Ben S. Bernanke cũng ý thức rất rõ về sức mạnh của dư luận và truyền thông. Vì vậy, khác với các đời Chủ tịch trước, ông chủ trương tổ chức các cuộc họp báo, truyền thông để định hướng dư luận. Ông cũng tích cực trao đổi với những người đồng cấp, những đồng nghiệp, đối tác của mình. Đối với các thông điệp của mình, ông đặc biệt cân nhắc từ ngữ sử dụng, và đoán định phản ứng của người nghe một cách cẩn trọng. Nỗ lực kết nối và truyền thông của Ben S. Bernanke đã đóng góp không nhỏ cho công tác điều tiết tâm lý thị trường, ổn định kinh tế, hỗ trợ cho các chính sách mà Fed đưa ra. Từ đó đến nay, Fed duy trì văn hoá truyền thông tích cực. Cuốn sách bổ sung thêm một minh chứng thuyết phục về sức mạnh của giao tiếp và truyền thông, thúc đẩy sự trao đổi nhiều hơn, để tạo sự thông hiểu và đồng thuận trong mọi việc.

Cuốn sách dày gần 700 trang với nhiều kiến thức kinh tế vĩ mô, và động chạm đến những vấn đề hàn lâm học thuật là một thách thức không nhỏ với người đọc, nhưng cũng rất xứng đáng cho những ai có niềm yêu thích với kinh tế, hệ thống ngân hàng, tiền tệ, và những câu chuyện vận hành đằng sau lý thuyết kinh tế lý tưởng. "Dám hành động" phần nào giúp người đọc hiểu được thực tế kinh tế có thể không như lý thuyết vì có vô vàn yếu tố kinh tế chính trị khác tác động đến nó. Người đọc cũng sẽ được truyền cảm hứng để "dám hành động", giữ tâm trí kiên định, và chủ động, cởi mở trong giao tiếp.

Thứ Tư, 21 tháng 6, 2023

Và rồi núi vọng

 


“Và rồi núi vọng” là một cuốn tiểu thuyết đặc biệt – một lối viết truyện đặc biệt, rất hiếm gặp. Bạn sẽ có một trải nghiệm rất lạ. Hầu như không có một cốt truyện liền mạch, không có nhân vật chính xuyên suốt thực thụ. Tác giả dẫn dắt người đọc đi qua rất nhiều mẩu chuyện, rất nhiều mảnh đời, rất nhiều tâm tình của những con người khác nhau, những không gian và thời gian khác nhau. Nhưng đây tuyệt nhiên cũng không phải một tuyển tập truyện ngắn. Ta vẫn thấy một sợi dây xuyên suốt các mẩu chuyện, một sự kết nối tài tình. Để từ đó, người đọc được tự chiêm nghiệm về lời dẫn ban đầu”.

“Đằng sau những ý niệm

về các hành vi đúng sai,

có một khoảng trống.

Hẹn gặp em nơi đó.”

Nhà văn Khaled Hosseini rất tinh tế trong mô tả những cuộc đấu tranh tâm lý trong mỗi con người. Hẳn đôi lần ta sẽ bắt gặp mình ở đó. Bằng tính nhân văn tuyệt vời, với Khaled Hosseini, thật khó gặp được một nhân vật phản diện hoàn toàn. Ta chỉ thấy những giằng xé nội tâm của mỗi con người: sự khó khăn trong việc ra quyết định và lòng dũng cảm; sự hèn nhát và lòng can đảm thực thụ; tình cảm chân thành và sự thể hiện bên ngoài trong các hoạt động thiện nguyện; tình cảm yêu mến, thương xót chân thành, mong muốn giúp đỡ mảnh đời đáng thương ở vùng đất quê hương sau chiến tranh và sự trói buộc của một cuộc sống tiện nghi thường nhật ở một nơi khác; hình ảnh người anh hùng và mặt tối được che đậy; tình yêu chân thực và thể diện bên ngoài; tình yêu thương và sự tự do; nhớ và quên. Rất nhiều trạng thái đối lập trong mỗi con người ở những hoàn cảnh khác nhau, tưởng rất xa lạ, nhưng thật gần gũi với nhau, bởi đó chính là bản chất của con người. Luôn luôn có sự mâu thuẫn, đấu tranh trong mỗi con người. Nhà văn Khaled Hosseini đã thể hiện những cuộc đấu tranh đó ở những con người khác nhau, những hoàn cảnh khác nhau, một cách rất rõ nét bằng ngòi bút hết sức nhân văn. Qua đó, người đọc có thể đối diện với nội tâm mình, để nhìn mình chân thực hơn, để rồi hướng thiện hơn.

Câu chuyện mở đầu là một thử thách về tình yêu, Baba Ayub đã phải lựa chọn một đứa con mà ông yêu quý nhất trong số các con để dâng cho div (một nhân vật được miêu tả như quái vật) đem đến một nơi xa, để tránh việc tất cả các đứa con sẽ phải chết.

“Ngộ nhỡ ta không chọn,” Baba Ayub hét lên. “Ngộ nhỡ ta không chịu thực hiện thử thách của ngươi?”

Thế thì tất cả các con ngươi sẽ chết, div nói, vì đằng nào chúng cũng bị nguyền rủa rồi, vì là con của một người cha yếu đuối. Một kẻ hèn nhát thay vì day dứt lương tâm lại giương mắt nhìn lũ con mình chết. Ngươi nói ngươi không can đảm nhưng ta thấy phẩm chất đó ở ngươi. Những gì ngươi đã làm, gánh nặng mà ngươi chấp nhận mang, đòi hỏi lòng can đảm.”  

Rõ ràng thật khó để đánh giá tình yêu thương thực thụ, lòng can đảm thực thụ. Đôi khi chấp nhận thực hiện hành động khiến mình phải day dứt lương tâm lại là một quyết định đầy lòng yêu thương và can đảm. Hay như khi Baba Ayub một lần nữa lại phải lựa chọn để lại con mình sống cuộc sống đầy đủ, được ăn học trong môi trường tốt, có tương lai tươi sáng, hay đưa con về sống trong không khí gia đình, nhưng nghèo khó và mối nguy về cái đói, cái rét, thậm chí là cái chết luôn rình rập. Baba Ayub một lần nữa phải lựa chọn chịu đựng nỗi nhớ thương trong lòng, như tiếng núi vọng mãi trong đêm đen.

Rất nhiều những tình huống lựa chọn, những mối day dứt khác được miêu tả đầy kịch tính và cảm động trong truyện. Mỗi một câu chuyện, mỗi một cuộc đời đều mang trong mình những khắc khoải riêng, như âm vọng của núi vang hoài không nguôi. Có lẽ không phải lúc nào cũng có đúng sai rõ ràng, có một khoảng trống khắc khoải, mà Khaled Hosseini đã rất thành công lột tả khoảng trống đó.

Mở đầu, kết thúc, và điểm kết nối các mẩu chuyện là cuộc chia tay và gặp gỡ của hai anh em ruột: Abdullah và Pari. Mẹ mất sớm khi vừa sinh em Pari, bố có vợ mới, Abdullah vừa làm anh, vừa làm mẹ của Pari. Abdullah dành tình yêu vô bờ bến và sự chăm sóc tỉ mỉ nhất cho em. Nhưng hai anh em sớm phải xa nhau. Abdullah luôn nhớ thương và mong tìm lại em gái. Đến cuối đời, khi bị bệnh, trước khi mất trí nhớ, Abdullah đã cố viết lại cho em mình thật xúc động:

“Người ta bảo anh phải lội xuống nước, ở nơi đó anh sẽ chóng chìm. Trước khi làm vậy, anh để lại cái này trên bờ cho em. Anh cầu mong em sẽ tìm thấy nó, em gái, để em biết rằng trong tim anh có gì khi chìm sâu dưới nước.”

Còn với Pari, vì khi chia xa bà còn rất nhỏ. Bà bộc bạch:

“Cô hầu như không nhớ gì về ông ấy cả. Cái cô nhớ, không phải là khuôn mặt hay giọng nói. Chỉ là đời cô luôn có gì đó thiếu vắng. Một điều gì đó đáng quý. Một điều gì đó…”

“Chỉ là đời cô luôn có gì đó thiếu vắng.” có thể là một câu văn gây ám ảnh. Chỉ bằng vài câu từ, nhưng ta thấy được tình cảm, nỗi khắc khoải suốt bao nhiêu năm của những con người thân yêu phải xa nhau. Đó là sợi dây vô hình, nhưng dai dẳng. Nỗi khắc khoải như tiếng núi vọng không ngừng trong tim.

Nếu cần đề cập đến nhược điểm của cuốn sách này, thì cũng dễ hiểu là để truyền tải được thông điệp thông qua nhiều mảnh đời, nhiều hoàn cảnh, tâm trạng, tác giả đôi khi không thể đảm bảo mạch truyện luôn dễ hiểu và lôi cuốn người đọc. Đây là cuốn truyện bạn có thể đọc từ từ, trải nghiệm từng mảnh đời, chứ không nhất thiết bị cuốn hút bởi các tình tiết gay cấn bằng cốt truyện xoay quanh một nhân vật chính như nhiều tiểu thuyết khác.

“Và rồi núi vọng” - tiếp nối các tác phẩm trước: “Người đua diều”, “Ngàn mặt trời rực rỡ” - một lần nữa khẳng định sự tài tình của nhà văn Khaled Hosseini trong mô tả tâm lý, đặc biệt là những đấu tranh nội tâm sâu sắc giữa can đảm và yếu đuối, chính trực và hèn nhát, tình yêu thương chân thực và những ảnh hưởng bên ngoài, những rung động tinh tế của trái tim con người. Cái đọng lại là: chân – thiện – mỹ đầy tính nhân văn với một góc nhìn rất con người.

Thứ Bảy, 8 tháng 4, 2023

"Giận": Cuốn sách giúp bạn hiểu và kiểm soát cảm xúc của mình

Giận - Theliberalwriter.com

Cảm xúc tức giận là cảm xúc thông thường của con người. Có người thường xuyên giận, cũng có người ít thường xuyên. Nhưng trải nghiệm cho ta thấy, những cơn giận thường đem đến khổ đau và những điều tiêu cực. Đôi khi hệ quả của những cơn giận kéo dài và ảnh hưởng đến mức có thể làm ta hối hận mãi về sau. Người thường xuyên giận thì khó có được cuộc sống hạnh phúc, và cũng khó mang đến hạnh phúc cho những người xung quanh. Tuy biết vậy, nhưng ta lại thường rất khó kiểm soát được cảm xúc của mình. Vì vậy, nếu muốn quản lý cảm xúc, đối trị cơn giận thì cuốn sách Giận của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là một tác phẩm rất đáng để bạn tìm hiểu.

Giận được viết như một tuyển tập các bài pháp thoại, giảng giải, phân tích cho người đọc về con đường để có được hạnh phúc, thông qua việc thẳng thắn nhìn vào cảm xúc Giận, và thực hành để quản lý cảm xúc đó, từ đó làm cho mối quan hệ với mọi người: với người thân trong gia đình, với cộng đồng xã hội ngày một tốt hơn.

Cuốn sách là một công trình nghiên cứu thực thụ, một hướng dẫn thực hành hoàn chỉnh để đối trị với cảm xúc sân giận. Nội dung gồm 12 phần, sắp xếp theo một trình tự thực tập tịnh tiến dần: từ thực tập hạnh phúc, tiêu thụ sân hận, dập tắt lửa giận, tiếng nói của yêu thương chân thật, chuyển hoá, truyền thông với tâm từ bi…..Qua đó, Thiền sư Thích Nhất Hạnh hướng dẫn người đọc đi từ tìm hiểu căn nguyên của sân giận, tác hại của sân giận, từ đó đưa ra các bài thực hành dễ hiểu, chi tiết, có tính ứng dụng cao với nhiều phương pháp để đối trị với tâm sân giận và chuyển hoá.

Các giảng giải của Thiền sư hết sức mạch lạc, rõ nét và thấu tình đạt lý, vì vậy mà lời dạy mang tính thuyết phục cao như:

“Khi khổ ta thường trách rằng người kia đã làm cho ta khổ. Ta không bao giờ nghĩ rằng cơn giận trước hết là chuyện của riêng ta.”

“Trừng phạt người kia chính là tự trừng phạt mình. Điều này đúng trong tất cả mọi trường hợp. Mỗi khi Hoa Kỳ trừng phạt Iraq, không những Iraq khổ mà Hoa Kỳ cũng khổ. Mỗi khi Iraq trừng phạt Hoa Kỳ, không chỉ Hoa Kỳ khổ mà Iraq cũng khổ theo. Bất cứ xứ nào trên thế giới cũng vậy: Do Thái và Palestin, giữa Muslim và Hindu. Giữa chúng ta và bất cứ ai khác cũng vậy. Luôn luôn là như vậy.”

Sau khi gấp những trang cuối cùng của cuốn sách, chắc chắn bạn sẽ hiểu hơn về cảm xúc giận và biết một số cách để đối trị. Nhưng bạn cũng đừng quá tin tưởng vào một sự chuyển hoá tức thì. Bởi không phải đọc một cuốn sách, hay nhiều cuốn sách là đã hoàn thành xong cuộc hành trình đối trị sân hận. Cảm xúc ấy sẽ lại đến, bạn sẽ có nhiều lúc quên đi những điều đã được dạy trong sách. Tôi đã có nhiều trải nghiệm tương tự. Nhưng không nên vì vậy mà hoang mang, bởi bước đi trên con đường tìm hiểu và chuyển hoá sân hận đã là một điều rất tốt đẹp rồi. Có lẽ vì vậy, mà Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã kết lại cuốn sách như sau:

“Một bức thư tình đích thực phải được viết bằng tuệ giác, hiểu biết và từ bi. Nếu không thì đó không phải là một bức thư tình. Một bức thư tình có thể chuyển hoá người khác và từ đó chuyển hoá cả thế giới. Nhưng trước khi bức thư tình ấy có thể chuyển hoá người khác thì nó phải chuyển hoá chính tự thân. Thời gian cần để viết bức thư ấy có thể là cả một đời người.”

Mua sách tại đây:

Tìm hiểu thêm sách của Thích Nhất Hạnh: Tủ sách Thích Nhất Hạnh

Đường xưa mây trắng – Theo gót chân Bụt để thấu hiểu căn gốc của Đạo Phật

 

Đường xưa mây trắng - Theliberalwriter.com

Đường xưa mây trắng là một tác phẩm nổi tiếng của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, được dịch sang 20 thứ tiếng, bán được hàng triệu bản in, và được công nhận là một trong những tác phẩm hay nhất thế kỷ 20. Tại sao tác phẩm lại có sức lan tỏa và tác động sâu rộng như vậy? Chắc hẳn mỗi người chắc sẽ tự tìm được cho mình những lý giải khi đọc và trải nghiệm qua từng trang sách.

Đường xưa mây trắng kể về cuộc đời của Đức Phật (danh xưng dùng trong sách là Bụt, rất gần gũi với Buddha – nghĩa là người tỉnh thức – hàm chứa ý nghĩa sâu sắc và dễ hiểu). Cuộc đời của Bụt được kể từ khi ngài còn nhỏ, trải qua quãng thời gian tìm học đạo, thành tựu, và trao truyền lại cho mọi người.

Khác với nhiều cuốn sách về Phật giáo khác, Đường xưa mây trắng không có những hình ảnh về địa ngục, cõi ngã quỷ, hay những câu chuyện về các nhân vật thần thông, hào quang… Những chi tiết phi thường này đôi khi có thể gây hiểu nhầm về giáo lý Phật pháp. Đây là cuốn sách tuyệt vời để bạn tiếp cận với nguồn gốc của Phật Giáo nguyên thủy, với những triết lý căn bản, rất khoa học, rất hợp lý, rất đời thường; và đầy sức thuyết phục.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã kể về Bụt với những đặc điểm rất con người. Người cũng có tính cách, có cảm thụ, có nhiều trăn trở, bất an…Người được soi chiếu trong những mối quan hệ mà ở đó, Người là người con, người chồng, người cha, người bạn, người thầy….Bởi vậy, mà người đọc thấy thật gần gũi, thấy mình trong Bụt, và thấy được con đường nương theo suy nghĩ, trải nghiệm của Bụt mà hiểu và thấm được những đạo lý của Người. Những giáo lý như “vô thường”, “vô ngã”, “chánh kiến”, “chánh tư duy”, “chánh ngữ”, “chánh nghiệp”….hay những phương thức tu tập thiền hành, và các nghi thức được lý giải trong những câu chuyện cụ thể, hoàn cảnh cụ thể, vì vậy mà gần gũi và dễ hiểu hơn rất nhiều lần. Người đọc sẽ có thể tiếp cận được gốc của những giáo lý này, một cách sâu sắc.

Qua truyện kể và lý giải của Thiền sư, ta thấy sự hợp lý trong trăn trở của Đức Phật, trên con đường Người đi tìm đạo. Thiền sư đã lý giải:

“Chàng để hết tâm ý vào các vấn đề chính trị, kinh tế và quân sự được đưa ra và chàng nhận ra rằng căn bản của các vấn đề nằm ở nhận thức và tư dục của người làm chính sự.”

Và chàng nói:

“Không phải là con không ý kiến, nhưng những ý kiến của con nếu nói ra, cũng không có ích lợi gì, vì chúng chỉ có thể nêu ra chứng bệnh, mà chưa phải là phương thuốc trị bệnh. Con thấy con chưa có đủ khả năng để thay đổi tâm trạng của các quan. … Con không tin rằng tài năng là yếu tố căn bản. Con nghĩ rằng vấn đề căn bản là giải phóng được cho tâm mình. Con biết là chính con, con cũng bị khuynh đảo bởi những tình cảm như buồn giận, ganh ghét, sợ hãi và những ham muốn bình thường.”

Như một người bình thường, với những trăn trở về cuộc sống, về hạnh phúc, Thái tử Siddhatta hiểu rằng nếu bản thân chưa tìm được con đường để hạnh phúc, thì không thể giúp những người xung quanh, giúp cho chính cha mẹ, vợ con của mình. Ta thấy đầy ý thức trách nhiệm trong sự ra đi của người:

“Em sẽ chăm sóc con và nuôi con lớn lên, dù anh có đi , dù anh có ở xa em thì tình thương của anh đối với em bao giờ cũng thế. Anh sẽ chẳng bao giờ không yêu em. Nếu em biết như thế thì em có thể chịu đựng được sự xa cách.”

Và với phụ vương:

“Thưa phụ vương, chính vì con nghĩ đến cho nên con mới xin phép phụ vương cho con ra đi. Con đi đây không phải là để cho một mình con. Con không ích kỷ đi trốn tránh nhiệm vụ của con. Chính phụ vương cũng biết rằng phụ vương không giúp được cho con giải tỏa những khổ đau dằn vặt trong con. Ngay cả những khổ đau dằn vặt trong lòng phụ vương, phụ vương cũng chưa giải tỏa được.”

Đức Phật đã tìm đến nhiều người thầy để học hỏi, đến đâu Đức Phật cũng rất chăm chỉ, nghiêm túc và đều đạt được thành tựu cao nhất, nhưng Người thấy rằng những phép tu tập để tìm cách tách rời khỏi thế giới của cảm giác và tri giác không giúp ích được triệt để. Để rồi, cuối cùng:

Siddhatta bừng tỉnh, thấy được rằng con đường khổ hạnh là con đường sai lầm.

Nắng đã tắt và gió chiều nhè nhẹ tới mơn trớn trên làn da ông. Đã ngồi trọn một ngày trong nắng, bây giờ Siddhatta thấy làn gió mát dịu lạ thường, và ông thấy tâm hồn ông sản khoái hơn ban ngày nhiều lắm. Ông nhận ra rằng thân và tâm là một thực thể không thể tách rời ra được và sự an lạc của thân có liên hệ với sự an lạc của tâm, hành hạ xác thân cũng là hành hạ tâm trí.”

“Tại sao ta phải mãi nương theo truyền thống của kinh điển? Tại sao ta phải sợ hãi những an lạc do thiền định đưa tới? Những an lạc ấy không dính líu gì hết với năm loại dục lạc thường có tác dụng che lấp tâm trí. Trái lại, những an lạc ấy có thể nuôi dưỡng hình hài và tâm hồn ta để ta có thể có đủ sức mạnh mà đi xa trên đường giác ngộ”.

Sự giác ngộ tưởng là giản đơn và hợp lý ấy, là khởi đầu cho nhiều “cái thấy” mà Đức Phật đã chứng nghiệm, và thành tựu. Từ đó, các chân lý dần hiện ra, được Người giác ngộ và truyền thụ bằng phương thức gần gũi và dễ hiểu nhất. Tu tập và giác ngộ hóa ra không phải là con đường siêu nhiên, thần thánh, con đường tu tập được mở rộng và khả thi biết bao. Điều quan trọng là người đọc có thể thấy được chân lý, sự giác ngộ không nằm ở nơi Bụt, mà là ở sự trải nghiệm của mỗi cá nhân riêng lẻ.

Qua 81 chương sách, người đọc sẽ dần dẫn được dẫn lối, khai thị để hiểu về Phật giáo một cách giản dị và sâu sắc như thế.

Thiền sư Thích Nhất Hạnh không chỉ vận dụng tâm của một bậc đại sư để khai thị, mà còn sử dụng sự tài hoa của một giáo viên dạy văn, để thổi chất thơ vào tác phẩm, tạo nên những áng văn tươi mát, cuốn hút người đọc:

“Nắng lên cao, những đám mây trắng nhỏ vẫn còn lơ lửng trên nền trời xanh biếc.
Bờ sông bên kia vẫn xanh mướt cỏ non. Con đường bờ sông này ngày xưa Bụt đã qua lại nhiều lần.
Con đường bờ sông này có thể dẫn về Banarasi, có thể dẫn về thủ đô Savatthi, có thể dẫn về thủ đô Rajagaha, mà cũng có thể dẫn đi khắp chốn.
Bụt đã ghi dấu chân trên mọi nẻo đường hành hóa. Đi đâu đại đức cũng sẽ giẫm lên dấu chân của người.”

Mỗi người sẽ ghi nhớ về tác phẩm tuyệt diệu này bởi những ấn tượng khác nhau. Với tôi, một trong những điều đọng lại là lời dạy:

“Ngón tay chỉ trăng không phải là mặt trăng”

Giống như khi người đưa ngón tay chỉ mặt trăng, thì ta hãy nương theo ngón tay mà nhìn thấy trăng, chứ đừng cứ mãi ngắm nghía bàn tay. Đó là cách thực hành thiền định vậy.

Mua sách tại đây:

Tìm hiểu thêm sách của Thích Nhất Hạnh: Tủ sách Thích Nhất Hạnh

Thứ Năm, 16 tháng 3, 2023

Không diệt không sinh đừng sợ hãi

"Không diệt không sinh đừng sợ hãi" (tên gốc tiếng Anh: "No Death, No Fear") là một cuốn sách tiêu biểu cho tư tưởng "phật giáo dấn thân" của Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Cuốn sách giành cho những ai đang tìm hiểu hay mong muốn được giải thoát khỏi nỗi sợ hãi và lo lắng về cái chết.

Không diệt không sinh đừng sợ hãi review
Không diệt không sinh đừng sợ hãi review

Hiểu về cái chết

Việc sợ hãi cái chết chủ yếu xuất phát từ sự bất định của cuộc sống. Chúng ta không thể biết chắc chắn về tương lai và điều gì sẽ xảy ra với chúng ta sau cái chết. Vậy cái chết là gì?

Thích Nhất Hạnh giải thích rằng cái chết không phải là sự kết thúc của mọi thứ, mà là một phần trong chu trình của sự sống. Hay nói cách khác không có "sự sinh ra" và "cái chết" mà sự sống là một dòng chảy không ngừng. Hiểu rõ hơn sự thật về cái chết giúp chúng ta thoát khỏi sự sợ hãi và nỗi lo lắng về nó.

Trong cuốn sách, Thích Nhất Hạnh cũng giới thiệu về khái niệm "không diệt", nó là một khái niệm cơ bản trong triết lý Phật giáo. Ông giải thích rằng tất cả mọi thứ trong vũ trụ đều liên kết với nhau và không bao giờ biến mất hoàn toàn. Chúng ta có thể thấy sự hiện diện của các vật thể bằng mắt thị giác của chúng ta, nhưng sự tồn tại của chúng không chỉ giới hạn ở những gì chúng ta có thể nhìn thấy.

khong-diet-khong-sinh-ung-so-hai-review
Con tạo xoay vần, đá được mẹ thiên nhiên bào mòn đánh bóng thành những hòn sỏi, rồi lại tiếp tục tan ra thành muôn vàn hạt nhỏ hơn, rồi lại trầm tích thành đá... Chúng ta chưa từng sinh ra và cũng chưa từng mất đi, chúng ta chỉ đang chuyển hóa!
Cuộc sống là một dòng chảy không ngừng

Cuốn sách "Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi" của Thích Nhất Hạnh còn đề cập đến khái niệm "sinh tử định - Vô thường", tức là mọi thứ trong cuộc sống đều có tính chất tạm thời và sẽ không kéo dài mãi mãi. Ông cho rằng chúng ta có thể sống và trải nghiệm mọi thứ một cách chân thật và sâu sắc hơn khi chúng ta nhận ra tính tạm thời của chúng.

Bên cạnh đó là Khái niệm về "điểm dừng tâm" - một khái niệm trong thiền định. Theo Thích Nhất Hạnh, điểm dừng tâm là nơi chúng ta có thể tìm thấy sự bình an và cảm giác tự do trước sự đổi mới và sự bất định của cuộc sống. Cuộc sống chỉ diễn ra ngay trong giây phút hiện tại và thay vì lo lắng về tương lai hoặc nuối tiếc về quá khứ thì hãy tận hưởng cuộc sống của mình bằng cách sống đúng với từng khoảnh khắc của cuộc đời.

Thực hành để nhận biết "Không diệt không sinh" đối diện với nó và đạt được "hạnh phúc đơn giản"

Thích Nhất Hạnh nhấn mạnh về vai trò của tình yêu và lòng từ bi trong việc giúp chúng ta đối mặt với cái chết. Ông cho rằng tình yêu và lòng từ bi giúp chúng ta kết nối với nhau và tạo ra một cộng đồng tình thương mạnh mẽ, giúp chúng ta có thể vượt qua nỗi sợ hãi và lo lắng trong cuộc sống.

Còn "hạnh phúc đơn giản", tức là tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong những điều đơn giản. Vị thiền sư khuyến khích chúng ta tận hưởng những thứ nhỏ nhặt như thức ăn, một bức tranh hay một bài hát để đạt được trạng thái hạnh phúc và sự bình an trong cuộc sống.

Ông cũng nêu lên tầm quan trọng của việc chăm sóc và tôn trọng môi trường. Ông cho rằng chúng ta cần đối xử với môi trường như đối xử với chính bản thân mình, và thay vì cố gắng kiểm soát môi trường, chúng ta cần hòa nhập với nó và sống cân bằng với tự nhiên.

Cuốn sách này cũng bao gồm các bài thiền đơn giản mà chúng ta có thể thực hành hàng ngày nhằm tăng cường sự hiểu biết và trải nghiệm về sự sống cũng như là cái chết. Những bài thiền này bao gồm các phương pháp hít thở, tập trung vào hơi thở (thứ hiện hữu ngay giây phút hiện tại) từ đó giảm bớt sự lo lắng, căng thẳng.

"Không Diệt Không Sinh Đừng Sợ Hãi" là một cuốn sách rất đáng đọc và rất giá trị cho những ai muốn hiểu thêm về triết lý Phật giáo, cách sống hạnh phúc và cách đối mặt với cái chết.

"Không có đâu em nàyKhông có cái chết đầu tiênVà có đâu bao giờĐâu có cái chết sau cùng"

                  Trích lời bài hát "Ngẫu Nhiên" của nhạc sỹ Trịnh Công Sơn

Mua sách tại đây:

Tìm hiểu thêm sách của Thích Nhất Hạnh: Tủ sách Thích Nhất Hạnh

Thứ Tư, 8 tháng 3, 2023

Người đua diều – Có một Afghanistan đẹp đẽ và đầy nhân văn mà bạn sẽ phải ngỡ ngàng

Tôi còn nhớ, đấy là một buổi chiều muộn đầu tháng 5, tôi ngồi trong nhà chờ của ga đợi chuyến tàu cuối ngày để trở về nhà, tôi đã lặng người khi nhìn màn hình ti vi đưa bản tin về trận lở đất kinh hoàng ở Afganistan, 2500 người chết và mất tích, chôn vùi trong đống đổ nát. Đôi chiếc máy xúc, dăm ba cái xẻng, vài căn lều dựng tạm, một người đàn ông afganistan được phỏng vấn trên một đống đổ nát mà theo như ông nói: “mẹ, chị gái, vợ và các con tôi còn nằm dưới kia”. Giọng nói có vẻ rất khẩn thiết nhưng rõ ràng là ông ấy không khóc. Đôi mắt dáo dác, tôi cố nhìn quanh kiếm tìm một sự đồng cảm nhưng dường như không mấy ai quan tâm, nhiều người dồn mắt vào những chiếc điện thoại, một vài ánh mắt nhìn ti vi với con mắt thờ ơ. Thực sự tôi đã giật mình, không phải chỉ bởi sự vô cảm của người khác mà còn bởi chỉ cách đấy có một tuần, tất cả những ánh mắt ấy còn đổ dồn và màn hình ti vi dõi theo tin tức vụ chìm phà sewol

Cầm chiếc điện thoại, tôi gõ vội một cái note: “Thân phận con người sao lại khác nhau đến vậy? Không… Có một afghanistan rất khác, không phải như mọi người nghĩ…, không phải chỉ là chết chóc, cuồng tín và khủng bố, và những con người nằm dưới đống đất kia mới thật đáng thương!”. Suốt buổi hôm ấy, ngồi trên tàu, nhìn ra màn đêm dày đặc, những hình ảnh trong cuốn tiểu thuyết của Khaled Hosseini cứ hiện lên rõ nét như thể tôi vừa mới gập cuốn sách lại. Câu nói của Hassan “Vì cậu cả ngàn lần” vang trong đầu ngỡ như chính tôi là Amir, nhân vật chính của cuốn truyện đang hổi tưởng lại tuổi thơ của mình.

Tôi tìm đến “Người đua diều” trong một cái gọi là cơ duyên có tính logic. Đó là vào buổi tối, tôi không nhớ lắm, có lẽ là khoảng 3-4 năm về trước, tôi bật HBO và tình cờ xem một bộ phim đang chiếu dở. Bộ phim thực sự quá đỗi cuốn hút và xúc động và đến khi kết thúc tôi đã phải ngỡ ngàng tự hỏi: “ Tại sao lại có một bộ phim hay đến vậy mà tôi lại chưa từng nghe tới, nó đáng ra phải được trao giải Oscar chứ nhỉ?”. Âm hưởng của bộ phim thức sự cứ âm ỉ và ám ảnh tôi, rồi có một thứ logic trong đầu mách bảo: “ Một bộ phim hay như thế chắc chắn phải được chuyển thể từ một cuốn tiểu thuyết có thể còn hay hơn thế, giống như một bài hát hay thường lấy chất liệu từ một tứ thơ đẹp”. Và thế là tôi bật máy tính và vào google search: “The kite runner”. Đúng như những gì tôi nghĩ, một tiểu thuyết được đánh giá là lay động lòng người của một nhà văn Mỹ gốc Afghanistan. Ngay ngày hôm sau, tôi đã có được cuốn sách trong tay. Nếu là một cuốn sách hay, có thể bạn sẽ đọc ngấu nghiến nó rồi đọc đi đọc lại nhiều lần, nhưng ngay lần đầu đọc “Người đua diều” tôi đã luôn phải ngừng lại để suy ngẫm, tôi luôn có cảm giác mình bỏ sót, đánh rơi những ý nghĩa sâu xa đằng sau từng chi tiết của câu chuyện.

Giáo lý mê muội hay thứ kiêu hãnh mù quáng về chủng tộc, gốc gác

Thế gian này luôn thật giộng lớn, và trong lúc tôi hay bạn đang ngồi ngắm sao trên bầu trời yên bình thì rất có thể cũng ở một khoảng trời nào đó là đạn pháo chói sáng, là tiếng súng inh tai. Afganistan không xa, và truyền thông là những thứ quái quỉ, nó nhòi nhét vào đầu chúng ta bất cứ thứ gì nó muốn? nó luôn đánh lạc hướng chúng ta, khủng bố? Taliban? Thánh chiến? không sai nhưng đó không phải là tất cả. Chúng ta thường lơ đãng với những thứ quá đỗi quen thuộc, chết chóc sẽ là bình thường nếu nó diễn ra hàng ngày. Ngay lúc tôi ngồi viết những dòng này, đã có hàng ngàn người và trong đó là hàng trăm trẻ em chết dười làn đạn pháo sau những cuộc không kích của Israel vào dải gaza nhưng có thể nhiều người không biết, nhiều người còn đang quá tập trung vào những tấn thảm kịch máy bay rơi với hàng trăm nạn nhân đủ mọi quốc tịch.

Tôi đã phải thốt lên rằng thân phận con người sao mà khác nhau đến vậy nhưng mà mạng người thì đâu có khác nhau? Và cái buổi chiều muộn ở nhà chờ ga tàu hôm đấy chỉ có mình tôi thực sự xót thương cho những con người ấy, cho đất nước ấy, vì tôi biết có một afghanistan rất khác, một afghan đẹp đẽ và đầy nhân văn mà tôi đã thực sự rơi lệ sau mỗi trang sách của Khaled Hosseini. Một đất nước mà con người thật mạnh mẽ và dữ dội nhưng cũng thật yếu đuối khi tự đặt mình “trong lòng bàn tay của thượng đế”. Một thứ giáo lý mê muội hay thứ kiêu hãnh mù quáng về chủng tộc, gốc gác khiến những người đàn ông anh em chĩa súng vào nhau còn những người phụ nữ mãi phải giấu mình sau chiếc burqa. Một đất nước mà con người luôn phải đối diện với nỗi đau, mất mát thường trực, mọi thứ đã thành chai sạn và những người cha thì luôn phải dạy những đứa con mình trước những mất mát rằng: “ Đó là ý của thượng đế, ngài luôn có một lý do”. Với tôi đất nước ấy thật đáng thương và những thân phận nhỏ bé vùi dưới đống đất kia mới thật xót xa và đau đớn.

Nhưng bên cạnh đó là tình yêu, danh dự, sự tha thứ

“Người đua diều” có thể đưa bạn đến một đất nước Afghanistan rất khác-afghan của những năm 70 đầy mầu sắc với những giá trị văn hóa lâu đời, nó cũng có thể giải đáp cho bạn một phần những câu hỏi về thế giới hồi giáo, về xung đột sắc tộc, các chi nhánh tôn giáo, một chủ đề mà nhiều người trong chúng ta đã quan tâm sau sự kiện 11-9. Nhưng tôi có thể nói cho bạn rằng những thông điệp mà “ Người đua diều” truyền tải còn hơn thế rất nhiều, bạn sẽ thấy những điều ở ngay quanh chúng ta, hay sâu tận trong tâm can mỗi con người. Đó là tình bạn, tình cha con, tình yêu, tình yêu quê hương, niềm tin tôn giáo đan xen với chúng là kiêu hãnh, danh dự, lỗi lầm, chuộc tội hay tha thứ … Thật khó có thể hình dung được sức mạnh truyền tải của câu chuyện.

Bằng lối văn giản dị nhưng tinh tế, Khaled Hosseini đã dẫn giắt một cách đầy lôi cuốn người đọc trên hành trình của Amir từ lúc là một cậu bé đến lúc trưởng thành trở thành một nhà văn trẻ và hành trình tìm về quá khứ chuộc lại lỗi lầm cũng như giải thoát cho những day dứt đã đeo đẳng Amir suốt những năm tháng anh lớn lên trốn chạy theo cha khỏi afghanistan rồi trở thành một công dân Mỹ. Cốt truyện, tình huống li kì, pha trộn màu sắc văn hóa, tôn giáo và có phảng phất các yêu tố chính trị có tính thời sự đã đủ khiến “ Người đua diều” trở thành tác phẩm đầy hấp dẫn. Nhưng điều mà tôi thích nhất ở “Người đua diều” lại chính ở từng chi tiết tinh tế và thấm đẫm tính nhân văn. Tôi đã học được rất nhiều từ những chi tiết đó, tôi thích tất cả các nhân vật trong truyện, và tôi nhớ từng câu nói, hành động của họ.

“có duy nhất một tội, một tội thôi, đấy là tội ăn cắp, mọi tội khác đều là biến thái của tội ăn cắp, con có hiểu không?”, “ Khi con giết một người con ăn cắp một cuộc đời, con ăn cắp quyền làm vợ của một người đàn bà, cướp cha của lũ trẻ. Khi con nói dối là con ăn cắp quyền của ai đó được biết sự thật. Khi con lừa bịp, con ăn cắp quyền được ngay thẳng. Con có hiểu không”, “ Bố muốn nói tất cả bọn họ, đái vào râu tất cả cái lũ khỉ lên mực đạo đức ấy. Họ chẳng làm được trò gì ngoài việc lần tràng hạt và đọc một cuốn sách viết theo một lối mà chính họ cũng không hiểu, cầu thượng đế phù hộ cho chúng ta để đừng bao giờ Afghanistan rơi vào tay họ”.

Đấy là cái cách Baba của Amir dạy đứa con của mình về tội lỗi và về những giáo sĩ đạo hồi ở nhà trường. Tôi đã thực sự bàng hoàng khi đọc những dòng ấy, rõ ràng có một afghan rất khác, afghan của những con người đầy tiến bộ, hiện đại nhưng cũng rất nhân văn như Baba hay Rahim Khan, bạn của ông. Rồi cái cách Baba đứng phắt dậy gạt đôi tay Amir đang níu kéo ông, để bênh vực cho người phụ nữ trước nòng súng của tên lính Nga khi chiếc xe trên đường trốn chạy khỏi afghan gặp trạm gác lính Nga đã thực sự làm tôi sững sờ và xúc động. Cũng trên hành trình ấy, khi đứng giữa biên giới, bên kia là Pakistan, người đàn ông afghan lặng lẽ: “dốc hết thuốc ở hộp ra, và bốc một vốc tay bụi đất ở giữa con đường không rải nhựa. Ông hôn bụi đất, đổ vào trong hộp, đút hộp vào túi ngực ở gần tim ông”

Có lẽ ông đã có một dự cảm rằng sẽ mãi mãi không được trở về mảnh đất quê hương nữa và quả thật nhiều năm sau, trên đất Mỹ, trước khi nhắm mắt, người đàn ông đó lại lặng lẽ lôi hộp đất ấy ra hôn lần cuối. Câu chuyện trở lên cao trào vào cái buổi Amir đưa đứa con trai của người anh em cùng cha khác mẹ – Hassan mà anh vừa lôi khỏi tay Taliban vào bệnh viện cấp cứu. Vào cái lúc Amir lao ra ngoài hành lang hỏi người y tá đâu là hướng Tây, rồi anh vứt cái tấm khăn làm thảm quỳ xuống đất, nước mắt đầm đìa tấm khăn, cúi lạy về phía Tây, lảm nhảm cầu nguyện, tôi tin rằng nếu bạn đọc đến đó bạn sẽ cảm nhận thấy rõ cái ranh giới mong manh giữa niềm tin con người và niềm tin tôn giáo. Đấy là đỉnh điểm của sự cứu rỗi, mong muốn chuộc tội, của sự day dứt đến giằng xé, bởi “máu mủ là thứ quyền uy tối thượng”.

“Bây giờ, tôi mới thấy Baba nhầm, có một Thượng đế, luôn luôn có một Thượng đế. Tôi thấy Người ở đây, trong những con mắt của mọi người nơi dãy hành lang tuyệt vọng này. Đây là ngôi nhà thực sự của Thượng đế, đây là nơi những ai để lạc mất Thượng đế sẽ tìm thấy Người, không phải toà masjid trắng với những ngọn đèn lấp lánh như kim cương và những tháp gọi cầu kinh cao vời vợi. Có một Thượng đế ở đây, ở đây phải có, và bây giờ tôi sẽ nguyện cầu, tôi phản bội, đã dối trá, và đắc tội mà không bị trừng phạt, chỉ quay lại với Người vào giờ khắc cần thiết lúc này của tôi. Tôi cầu xin Người hãy nhân từ, khoan dung và độ lượng như cuốn kinh của Người đã dạy về Người như vậy”

Tôi tin đấy là những dòng viết nhân văn nhất. Đánh giấu sự trưởng thành thực sự của Amir vào cuối truyện là khi anh nhìn thẳng vào mắt tướng quân sahib (bố vợ anh) để nói: “Tướng quân Sahib, bố thấy đấy, bố con ngủ với vợ người ở của ông ấy. Bà này đẻ cho bố con một đứa con trai tên là Hassan. Hassan bây giờ đã chết. Thằng bé đang ngủ trên ghế dài là con của Hassan. Nó là cháu của con”. Không hiểu sao chi tiết này luôn dạy cho tôi rằng cái cách mà một thằng đàn ông cần phải sống, đó là cái sự ngay thẳng, thẳng thắn đối diện với cả những tội lỗi, sai lầm đáng xấu hổ của bản thân. Tôi cho rằng đấy là lúc Amir đã thực sự tìm lại được con người tốt đẹp trong mình, anh đã thực sự được thanh thản, thanh thản để có thể tha thứ, tha thứ cho cha anh và cho cả chính anh, và bởi vì: “luôn có một con đường để tốt lành trở lại”

Cánh diều biểu tượng cho ước mơ, khát vọng về hòa bình, tự do

Đó chỉ là vài chi tiết trong rất nhiều chi tiết mà khiến “Người đua diều” thực sự đã ám ảnh tôi và nó khiến tôi nghĩ khó có thể đọc một cuốn tiểu thuyết tiếp theo, tôi sợ rằng các cuốn truyện tiếp theo sẽ chỉ là cái sự nhàn nhạt. Một tác phẩm quá đẹp đẽ, đẹp ngày cả chính cái tựa để của tác phẩm, hình ảnh chiếc diều tượng trưng cho tuổi thơ, cho hòa bình, tự do, cho ước mơ, khát vọng, có ở đâu nó cũng như vậy thôi. Chiếc diều của tuổi thơ và tình bạn giữa Amir và Hassan bay trên bầu trời Kabul và đến cuối truyện nó lại bay trên bầu trời nước Mỹ trong tay của Sohrab con trai Hassan, phải chăng là sự kết nối cho nhiều thứ…

Tôi không biết chắc rằng cuốn sách này sẽ đem tới được gì cho các bạn, tôi chỉ muốn chia sẻ. Những giá trị nhân văn của cuốn sách tôi nghĩ rằng khó có thể đong đếm và ước lượng. Tôi thầm cảm ơn Khaled về những trang viết xúc động mà ông đem đến không chỉ ở “Người đua diều” mà ở cả những “Ngàn mặt trời rực rỡ” hay “And the mountains echoed” sau này, bởi văn chương theo tôi nghĩ như nhiều thứ nghệ thuật khác mục đích và tác dụng sau cùng cũng là hướng con người tới cái “Chân – thiện – mỹ”.

Mua sách tại đây: 


Thứ Tư, 22 tháng 2, 2023

Những cuộc phiêu lưu trong kinh doanh - 12 câu chuyện kinh điển từ phố Wall - John Brooks

Chia sẻ của Bill Gates về việc Warrant Buffet đã giới thiệu và tặng ông cuốn sách “Những cuộc phiêu lưu trong kinh doanh”- 12 câu chuyện kinh điển từ phố Wall (tên tiếng Anh là “Business Adventures”)  của tác giả John Brooks đã dẫn dắt tôi tìm và đọc tác phẩm này. Đối với những người yêu thích các câu chuyện kinh doanh, cuốn sách mà các chuyên gia trong lĩnh vực chia sẻ cho nhau, chắc hẳn cũng đáng để tìm hiểu.

“Những cuộc phiêu lưu trong kinh doanh” là một cuốn sách không dễ để hiểu và nắm được ngay nhiều ý nghĩa mà tác giả muốn gửi gắm. Tác giả John Brooks là một nhà báo dày dặn kinh nghiệm, người đã thực hiện nhiều cuộc điều tra, quan sát, chiêm nghiệm về các mô hình, các sự kiện kinh doanh. Chính vì vậy, cách kể chuyện của ông không chỉ súc tích, đi sâu vào cốt lõi của vấn đề, mang đến những góc nhìn sắc sảo, mà còn tổng quát và hàm ý sâu xa. Mỗi một câu chuyện đều gửi gắm một hoặc một vài vấn đề, triết lý, bài học trong kinh doanh. Cả cuốn sách mang đến bức tranh phong phú, bộc lộ bản chất kịch tính, thất thường, và đầy phức tạp trong kinh doanh. Tôi đã đọc đi đọc lại mỗi câu chuyện rất nhiều lần, mỗi lần thường lại khám phá ra một ý nghĩa, một tình tiết đáng chú ý mà lần trước mình đã bỏ qua. Đến giờ, tôi vẫn cảm thấy rằng, những câu chuyện này còn nhiều điều để tôi đọc đi đọc lại, nghiền ngẫm trong tương lai, không chỉ về việc kinh doanh mà còn có thể liên hệ đến những vấn đề thường nhật của cuộc sống.

Tuy vậy, đây tuyệt đối không phải là cuốn sách giáo điều. Bởi vì, tác giả đã trình bày bằng một lối kể chuyện đầy hàm ý, dí dỏm, rất đặc trưng của những chuyên gia lão luyện trong giới kinh doanh; giống như các nhà hiền triết: thường chỉ kể chuyện chứ không đề cập bộc trực đến bài học. Những lời chiêm nghiệm, đúc rút được cài vào những tình tiết, sự kiện đầy kịch tính.

Ví như bằng câu chuyện “Bập bềnh lên xuống”, tác giả đã mô tả một bức tranh đầy hỗn loạn, phi lý của thị trường chứng khoán, và rồi lý giải một cách hết sức sâu sắc:

“Tôi nghĩ rằng người ta có thể thận trọng hơn được một, hai năm, rồi sau đó chúng ta lại có thể chứng kiến một cuộc đầu cơ khác và rồi dẫn tới một cuộc khủng hoảng khác, và cứ như thế cho đến khi Chúa Trời làm cho con người bớt tham lam đi.”

Hay như trong câu chuyện Xerox, tác giả khéo léo lồng vào thông điệp:

“Mối nguy hại của những máy móc thiên tài là nó làm loãng đi sự chú ý đối với giáo dục. Một chiếc máy tuyệt vời thì phỏng có ích gì nếu bạn không biết phải đút gì vào đó?”.

“Không có biện pháp bảo hộ khả thi nào trước công nghệ ngoại trừ bởi chính công nghệ”, ông viết. “Khi bạn tạo ra một môi trường mới với một giai đoạn công nghệ, bạn phải tạo một phản môi trường với giai đoạn công nghệ kế tiếp.”

Từ chiêm nghiệm của bản thân, và thông qua 12 câu chuyện, cũng như đúc rút của Bill Gates, tôi tin và đồng tình với nhận định của Bill Gates rằng:

“Tác phẩm này của Brooks nhắc nhở chúng ta các nguyên tắc để điều hành một doanh nghiệp vững mạnh và tạo ra các giá trị bền vững như yếu tố con người luôn đóng vai trò quan trọng trong mọi hoạt động kinh doanh. Dù có sản phẩm chất lượng hay kế hoạch sản xuất và truyền thông xuất sắc đến đâu chăng nữa, bạn vẫn phải cần những người thích hợp để chỉ đạo và thực hiện những kế hoạch đó.”

Nếu có một loại trừ, thì có lẽ cuốn sách có thể không phù hợp với những ai còn rất ít kinh nghiệm kinh doanh hoặc không hứng thú với những câu chuyện kinh doanh. Bởi người đọc cũng cần có vốn hiểu biết đáng kể, tốt nhất là từng va chạm những vấn đề tương tự, để hiểu và cảm thấy hấp dẫn, tâm đắc với những câu chuyện về số liệu, quy trình, toan tính trong công việc làm ăn.

Vì thế, tôi tin rằng, càng trải nghiệm thực tế công việc, điều hành doanh nghiệp, tham gia các hoạt động đầu tư,  càng có vốn sống, người đọc sẽ càng cảm thấy bị thu hút và càng tăng khả năng thẩm thấu ý nghĩa của cuốn sách. Chúc bạn cũng có những chuyến phiêu lưu kỳ thú của riêng mình cùng với các câu chuyện của John Brooks.

Mua sách tại đây:

Thứ Bảy, 18 tháng 2, 2023

5 cuốn sách dành cho dân du lịch bụi

      "Càng đọc nhiều, bạn càng biết nhiều. Càng học nhiều, bạn càng đi nhiều." - Dr Seuss

    Thứ quý giá nhất trong cuộc đời mỗi con người có lẽ là tuổi trẻ, và không điều gì ý nghĩa hơn đối với tuổi trẻ là những cuốn sách và những chuyến đi. Khi đôi chân bạn đủ mạnh mẽ, trái tim và khối óc còn sôi nổi và nhiệt huyết, đừng chần chừ gì nữa hãy lên đường, có thể bạn sẽ tìm ra ở đâu đó ý nghĩa của cuộc đời mình.

    Những cuốn sách sau đây không chỉ đưa bạn đến những vùng đất mới lạ, những nền văn hóa đầy màu sắc mà còn tryền cảm hứng cho những bạn trẻ ham mê xê dịch.

1. Xách Balo lên và đi

      

Ban đầu chỉ là những chia sẻ trên blog cá nhân, trang Web du lịch và phượt, năm 2013 Huyền Chíp (biệt danh của cô bạn gái sinh năm 1990 Nguyễn Thị Khánh Huyền) cho xuất bản cuốn sách “Xách balo lên và đi”. Cuốn sách đã thực sự gây một cơn sốt trong cộng đồng, thậm chí có thời điểm đã nổ ra nhiều tranh cãi và quan điểm trái chiều. Mặc dù vậy, lòng dũng cảm, khát khao trải nghiệm khám phá cuộc sống cùng kĩ năng sống tuyệt vời của Huyền Chíp đã thức tỉnh và là nguồn cảm hứng cho rất nhiều bạn trẻ Việt.

Bỏ làm giữa chừng khi đang làm online marketing cho Youth Asia tại Malaysia, Huyền Chíp thực hiện cuộc hành trình không tưởng qua 25 quốc gia với 700$ khởi đầu. Điều đặc biệt là đa phần những quốc gia mà Huyền đặt chân đến là những quốc gia đang phát triển có thiên nhiên tươi đẹp, nền văn hóa đa dạng nhưng ẩn chứa nhiều yếu tố bất ổn về kinh tế, chính trị, sắc tộc.

Một vài điểm nhấn trong chuyến hành trình này đó là cách mà Huyền Chíp kiếm tiền tại mỗi quốc gia để trang trải cho chuyến đi, cách cô xin Visa đối với một số nước có điều kiện thị thực ngặt nghèo hay như cách mà cô tiếp cận với cuộc sống và văn hóa bản địa thông qua Couchsurfing (một mạng lưới chia sẻ chỗ ở miễn phí toàn cầu).

Bỏ qua những tranh cãi về tính trung thực ở một vài chi tiết, cuốn sách thực sự đã đem đến một cách nhìn mới về thế hệ trẻ, những người dám vượt qua những định kiến truyền thống, đương đầu với những thử thách khắc nghiệt trên con đường khám phá thế giới, khám phá bản thân. Không khó để câu nói: “Xách Balo lên và đi” trở thành tuyên ngôn của giới trẻ ngày nay.

Mua sách tại đây:

 2.     John đi tìm Hùng

Hùng John cùng cuốn sách mà cậu xuất bản

    Nếu như Huyền Chíp tiêu biểu cho một thế hệ trẻ trong nước đang khát khao khám phá thế giới bên ngoài thì Hùng John (Trần Hùng John) lại đại diện cho các bạn trẻ Việt sinh ra và lớn lên ở hải ngoại tìm về với gốc rễ cuội nguồn. Cuốn sách “John đi tìm Hùng” kể về hành trình chàng trai Mỹ Hùng John tìm lại con người Việt trong mình, tìm lại phần Hùng trong cái tên nửa Việt nửa Mỹ của anh.

    Sinh ra trong một gia đình gốc Việt, tốt nghiệp đại học Berkeley, Mỹ, tháng 6 năm 2012 Hùng John quyết định trở về quê nhà thực hiện chuyến đi bộ xuyên Việt mà không hề đem theo tiền trong 80 ngày. Bạn đọc sẽ cùng du hành với anh trên khắp nẻo đường đất Việt, với ngập tràn niền vui, phong cảnh đẹp, con người thân thiện, cùng nếm trải nỗi sợ hãi trước bóng đêm tối đen mịt mùng, rơi vào cảnh không nhà cửa, một mình đơn độc nơi đất khách quê người.

    Nghị lực và sự can đảm của chàng trai mới hai mươi tuổi không chỉ giúp anh tìm ra những ý nghĩa sâu sắc trong cuộc sống mà còn truyền tải những thông điệp quý giá đến các bạn trẻ: “Hãy trân trọng cuộc sống giản dị, bình yên mà mình đang có đồng thời hãy đi để mở rộng tầm mắt, để học hỏi những điều quý giá từ thiên nhiên và cuộc sống con người ở những vùng đất xa lạ.

Hùng John tập làm nông dân tại Nga Sơn – Thanh Hóa

Mua sách tại đây:

3. Tôi là một con lừa

Lên đường với trái tim trần trụi

   Từng trải và già dặn hơn Huyền Chíp hay Hùng John, là tiến sĩ ngành giao tiếp đa văn hóa, giảng viên đại học khoa học ứng dụng Amsterdam, Nguyễn Phương Mai cũng chọn cho mình con đường du lịch bụi để hoàn thiện bản thân và kiểm nghiệm vốn kiến thức đa dạng về văn hóa chỉ trên sách vở của cô.

    “Trước mỗi lần lên đường, tôi cố gắng trút bỏ mọi định kiến, mọi hình dung. Tôi dốc cạn để đầu óc trống rỗng không mong chờ, không phán đoán. Tôi liều mạng để trái tim mình rộng mở, trần trụi. Và tôi lên đường như một tờ giấy trắng, với niềm khát khao được phủ kín, được lấp đầy, được đổi thay” là lời tâm sự của Phương Mai khi cô xuất bản cuốn sách “Tôi là một con lừa”  - Tập 1 của bộ sách “Lên đường với trái tim trần trụi”  kể về hành trình đến với gần 80 quốc gia của Phương Mai.

   Tại mỗi quốc gia, Phương Mai luôn chọn cách đi nhờ xe, ở cùng với người dân địa phương, đến những vùng đất không định trước. Đây là cách tốt nhất để được đắm mình trong văn hóa bản địa, để hiểu biết một cách sâu sắc nhất về cuộc sống và con người nơi cô đến. Có thể nói những Người như Phương Mai đã định nghĩa ra một cách đi cho giới trẻ Việt, cách để đưa “sự đi” về đúng với ý nghĩa và bản chất thực sự của nó, như cô nói: “Like a rolling stone – Như một hòn đá lăn. Để không bị bám rêu, để sảng khoái như một cánh chim bay trên những thung lũng thăm thẳm”.

Tác giả Nguyễn Phương Mai

Mua sách tại đây:

4. Con đường Hồi giáo

    “Con đường Hồi giáo” là cuốn sách thứ hai của Nguyễn Phương Mai trong bộ “Lên đường với trái tim trần trụi”. Có thể nói đây là cuốn sách đáng đọc trên nhiều phương diện, như một cuốn planet du lịch, phảng phất yếu tố phiêu lưu kì thú mà lại giống một cuốn sách học thuật với những nghiên cứu, phân tích sắc sảo về văn hóa, tôn giáo.

   Như cái tên của cuốn sách, lần này Phương Mai đã đưa bạn đọc đi trên một hành trình tìm về với quá khứ, lần theo những thành phố lịch sử, những thánh đường lộng lẫy, những dấu tích cổ xưa rồi liên hệ, so sánh chúng với hiện tại.

    Qua cuốn sách bạn đọc có thể phần nào giải đáp những thắc mắc về những xung đột sắc tộc, tôn giáo tồn tại qua nhiều thế kỷ trong thế giới Hồi Giáo còn nhiều điều bí ẩn.

Mua sách tại đây:

 5.     Sáu người đi khắp thế gian

     Xuất bản năm 1971 nhưng những gì mà “Sáu người đi khắp thế gian” đem lại chưa bao giờ là cũ. Tác phẩm của James Albert Michener bán được gần 80 triệu bản trên khắp thế giới và nhận được nhiều giải thưởng uy tín (Giải Pulitzer, giải Franklinh …), sáu tháng liền nằm trong danh sách những tác phẩm bán chạy nhất New York.

    Họ là sáu bạn trẻ, bốn người Mỹ, một cô gái Na Uy, một cô gái Anh, mỗi người một hoàn cảnh. Chiến tranh Việt Nam, chiến tranh Trung Đông, nạn phân biệt chủng tộc, đạo Hồi và những bóng ma của quá khứ đã xô đẩy họ trôi dạt tới thành phố mặt trời (Một thành phố của Tây Ban Nha ven bờ Địa Trung Hải), để rồi, từ nơi đây, họ lại bắt đầu hành trình phiêu lưu đến những đêm phương nam Tây Ban Nha vò xé tâm can, những trận đấu bò ngàn cân treo sợi tóc, những thành lũy Bồ Đào Nha thách thức thời gian, những rừng rậm Châu Phi đầy ám ảnh, những bão táp cuộc đời và những tan vỡ trong lòng người … Không tìm bất cứ góc cạnh nào để ẩn náu, họ cùng nhau đối diện với cuộc đời trong cuộc Thập Tự Chinh kiếm tìm những giá trị mới…

    Khác với thế hệ trẻ Việt Nam, việc “đi” đối với thế hệ trẻ Phương Tây hay Do Thái gần như là một nghi lễ trưởng thành hay là việc cần thực hiện trong Gap year (quãng thời gian gián đoạn một năm, thông thường sau khi tốt nghiệp phổ thông trung học dành cho các hoạt động cộng đồng để bổ sung kinh nghiệm sống).  Đến cột mốc độ tuổi nào đấy, cùng với vốn kiến thức về lịch sử, văn hóa được trang bị trong nhà trường, họ lên đường đi du lịch khắp thế giới. Du lịch không chỉ để nghỉ ngơi, khám phá mà còn là cách học, cách tư duy qua thực tế, để từ đó hiểu đúng bản chất của thế giới và tìm kiếm những giá trị riêng cho bản thân.

    “Sáu người đi khắp thế gian” thực sự là một cuốn sách hay dành cho những bạn trẻ Việt Nam, những người còn đôi chút thụ động vì bị bó hẹp trong hoàn cảnh sống, những giáo lý truyền thống.

Quảng trường Jemaa El Fna ở Marrakech – Một thành phố huyền bí xuất hiện trong tác phẩm

Mua sách tại đây: